Du lịch Vân Nam trải nghiệm một hành trình đầy cảm xúc tại “vùng đất giàu tài nguyên nhất Trung Quốc” - nơi bạn sẽ lạc bước giữa thiên nhiên đa dạng, thưởng thức ẩm thực độc đáo và hòa mình vào nhịp sống sôi động của các dân tộc bản địa. Cùng Vietnam Tickets viết nên những câu chuyện phiêu lưu khó quên.
Du lịch Vân Nam: Thông tin chi tiết cho du khách Việt
Vân Nam, tỉnh nằm ở phía Tây Nam Trung Quốc - là điểm đến hấp dẫn được nhiều du khách Việt ưa chuộng. Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, văn hóa đa dạng và ẩm thực phong phú, du lịch Vân Nam hứa hẹn mang đến những trải nghiệm khó quên cho bạn và người đồng hành. Để bắt đầu hành trình khám phá vùng đất này, hãy cùng Vietnam Tickets tìm hiểu một vài thông tin về Vân Nam trong bảng dưới đây:
|
Tên tiếng Anh/Tiếng Trung
|
Yunnan/云南省 (Yúnnán Shěng)
|
|
Vị trí địa lý
|
Tỉnh nội địa ở Tây Nam Trung Quốc
Giáp với các tỉnh (Trung Quốc): Quý Châu, Tứ Xuyên, khu tự trị Quảng Tây và Tây Tạng.
Giáp với các nước: Myanmar, Việt Nam và Lào.
|
|
Đặc điểm địa hình
|
Là tỉnh vùng núi, cao ở Tây Bắc, thấp dần về phía Đông Nam.
Phần lớn dân số sống ở phía Đông của tỉnh
|
|
Khí hậu
|
Vùng cao nguyên cận nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới ẩm
Mùa đông ấm áp và mùa hè ôn hòa (ngoại trừ phía Nam tỉnh có khí hậu nhiệt đới, nhiệt độ mùa hè >30 độ)
|
|
Đơn vị hành chính
|
16 (8 thành phố và 8 châu tự trị). Trong đó các thành phố du lịch nổi tiếng bao gồm: Côn Minh, Lệ Giang, Đại Lý
|
|
Nét đặc sắc
|
Tỉnh giàu tài nguyên thiên nhiên và đa dạng thực vật lớn nhất ở Trung Quốc
|
Kinh nghiệm du lịch Vân Nam tự túc từ A đến Z
Cùng Vietnam Tickets khám phá kinh nghiệm du lịch Vân Nam tự túc để lên kế hoạch chuyến đi theo cách riêng của bạn. Đi du lịch Vân Nam mùa nào đẹp? Chọn sân bay nào nếu di chuyển bằng đường hàng không? Giá vé máy bay đi Vân Nam bao nhiêu tiền? Chọn phương tiện di chuyển thế nào?,... Tất cả sẽ được giải đáp trong phần dưới đây.
Thời điểm lý tưởng để du lịch Vân Nam
Với khí hậu đa dạng và phong cảnh thay đổi theo từng mùa, du lịch Vân Nam sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm khác biệt vào từng thời điểm.
|
Thời điểm
|
Thời tiết
|
ĐIểm nổi bật
|
Lễ hội
|
|
Mùa xuân
(tháng 3 - tháng 5)
|
Ấm áp, dễ chịu,
ít mưa
|
Đây là thời điểm hoa nở rộ, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp nhất.
Đặc biệt, hoa anh đào nở rộ vào tháng 3 ở Côn Minh và Lệ Giang tạo nên khung cảnh lãng mạn tuyệt vời.
|
Lễ hội Bắn tên của người Bạch (tháng 3)
Lễ hội té nước của người Thái (tháng 4)
|
|
Mùa thu
(tháng 9 - tháng 11)
|
Mát mẻ, khô ráo, trời trong xanh
|
Đây là thời điểm lý tưởng để ngắm cảnh sắc thiên nhiên chuyển mình
Đặc biệt, những cánh đồng lúa chín vàng, lá phong đỏ rực và đỉnh núi tuyết phủ trắng xóa.
|
Lễ hội Trung thu
Lễ hội Mùa gặt của người Hani (tháng 10)
|
Ngoài ra, bạn có thể cân nhắc các thời điểm khác:
- Mùa hè (tháng 6 - tháng 8): Thời tiết mát mẻ trên vùng cao Vân Nam, thích hợp cho các hoạt động trekking và khám phá thiên nhiên. Tuy nhiên, đây cũng là mùa mưa, cần chuẩn bị kỹ càng.
- Mùa đông (tháng 12 - tháng 2): Thời tiết lạnh giá, có tuyết rơi trên vùng núi cao. Đây là thời điểm lý tưởng để trải nghiệm không khí Giáng sinh và năm mới ở các thành phố lớn.
Di chuyển đến Vân Nam bằng đường hàng không
Vân Nam có một số sân bay quốc tế phục vụ các chuyến bay từ Việt Nam, bao gồm:
|
Sân bay quốc tế Trường Thủy Côn Minh (KMG)
|
Đây là sân bay lớn nhất và quan trọng nhất của Vân Nam, nằm ở thủ phủ Côn Minh.
|
|
Sân bay Tam Nghĩa Lệ Giang (LJG)
|
Sân bay này phục vụ thành phố Lệ Giang, một điểm đến du lịch nổi tiếng với phố cổ và cảnh quan núi non tuyệt đẹp.
|
|
Sân bay Đại Lý (DLU)
|
Sân bay này nằm ở thành phố Đại Lý, một thành phố cổ kính bên hồ Erhai, nổi tiếng với kiến trúc Bạch tộc đặc trưng.
|
Vé máy bay đi Vân Nam: Chặng bay, hãng hàng không, thời gian bay và giá vé
Du khách muốn du lịch Vân Nam bằng đường hàng không có thể đặt vé máy bay đi Trung Quốc, chặng bay thẳng và nối chuyến từ các thành phố lớn của Việt Nam đến Vân Nam, cụ thể:
|
Chặng bay
|
Hãng bay
|
Thời gian bay trung bình
|
|
Từ TP Hồ Chí Minh (SGN)
|
China Eastern, Shenzhen Airlines, Vietnam Airlines, Sichuan Airlines, China Southern, VietJet Air, Air China, Xiamen Airlines, Bamboo Airways
|
Bay thẳng: 2h30
Nối chuyến:
|
|
Từ Hà Nội (HAN)
|
Bay thẳng: 2h
Nối chuyến:
|
|
Từ Đà Nẵng (DAD)
|
Bay thẳng: 2h15
Nối chuyến: Từ 5h
|
Giá vé máy bay đi Vân Nam từ Việt Nam có thể thay đổi tùy theo mùa, thời điểm đặt vé, hãng hàng không và hạng ghế. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể gọi đến hotline 1900 3173 để được tư vấn nhanh nhất.
Các phương tiện di chuyển khi du lịch tại Vân Nam
Khi đặt chân đến Vân Nam, việc lựa chọn phương tiện di chuyển phù hợp là điều cần thiết để khám phá trọn vẹn vùng đất này. Hãy cùng Vietnam Tickets điểm qua một số phương tiện phổ biến khi du lịch Vân Nam để bạn có thể tự tin lên kế hoạch cho chuyến đi của mình.
|
Phương tiện
|
Tuyến
|
Ưu điểm
|
Giá trung bình
|
|
Tàu cao tốc
|
Đường sắt cao tốc Trung Quốc (CRH)
|
Nhanh chóng, thoải mái, ngắm cảnh đẹp dọc đường.
|
50 - 500 CNY
|
|
Xe bus
|
Kết nối hầu hết các thành phố, thị trấn và điểm du lịch
|
Giá rẻ, tiếp cận nhiều địa điểm, trải nghiệm văn hóa địa phương.
|
10 - 100 CNY
|
|
Xe taxi
|
Didi Chuxing (tương tự Uber/Grab), các hãng taxi địa phương
|
Tiện lợi, di chuyển điểm-điểm trong thành phố, phù hợp cho nhóm nhỏ hoặc mang nhiều hành lý.
|
10 CNY
|
|
Thuê xe máy/ô tô
|
Các công ty cho thuê xe địa phương, quốc tế (Avis, Hertz,...)
|
Tự do khám phá, linh hoạt về thời gian và lịch trình.
|
100 - 500 CNY
|
Bạn có thể tận dụng ưu điểm của từng loại phương tiện để tối ưu hóa trải nghiệm du lịch Vân Nam của riêng mình. Ví dụ: Bạn có thể đi máy bay giữa các thành phố lớn, sử dụng tàu cao tốc hoặc xe bus cho các chặng ngắn, thuê xe máy/ô tô để khám phá các vùng nông thôn hoặc tự thiết kế lịch trình.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và lựa chọn phương tiện phù hợp, bạn sẽ có một hành trình khám phá Vân Nam thật thuận lợi và đáng nhớ.
Lưu trú khi du lịch Vân Nam
Khi đi du lịch Vân Nam, việc chọn điểm lưu trú phù hợp với mọi ngân sách và sở thích. Dưới đây là một số gợi ý cụ thể:
|
Loại hình lưu trú
|
Chi tiết
|
Giá cả
|
|
Côn Minh
|
|
The Linden Centre
Địa chỉ: 300 Zhonghe Road, Guandu District, Kunming
|
Khách sạn boutique sang trọng nằm trong một ngôi làng cổ, mang đến trải nghiệm văn hóa độc đáo.
|
Từ 1500 CNY/đêm
|
|
Green Lake Hotel
Địa chỉ: 6 Cuihu S Road, Wuhua District, Kunming
|
Khách sạn 4 sao với tầm nhìn ra Hồ Xanh tuyệt đẹp, vị trí trung tâm thuận tiện.
|
Từ 600 CNY/đêm
|
|
Kunming Cloudland International Youth Hostel
Địa chỉ: 105 Jingxing Jie, Kunming
|
Hostel hiện đại, sạch sẽ, phù hợp cho du khách trẻ và tiết kiệm
|
Từ 80 CNY/đêm/giường dorm
|
|
Lệ Giang
|
|
Banyan Tree Lijiang
Địa chỉ: Shuhe Old Town, Lijiang
|
Resort 5 sao đẳng cấp với kiến trúc truyền thống và dịch vụ tuyệt vời.
|
Từ 2500 CNY/đêm
|
|
The Bivou Lijiang
Địa chỉ: Gucheng District, Shuhe Residential District
|
Khách sạn boutique ấm cúng nằm trong phố cổ, mang đến không gian yên bình và lãng mạn.
|
Từ 800 CNY/đêm
|
|
Mama Naxi Guesthouse
Địa chỉ: Lijiang, Lijingwan 吉祥路22号 邮政编码
|
Homestay giá rẻ, thân thiện, được nhiều du khách yêu thích.
|
Từ 100 CNY/đêm/phòng
|
|
Đại Lý
|
|
The One Hotels & Resorts
Địa chỉ: Yita Rd, 42号大理古城内 邮政编码
|
Khách sạn 4 sao mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp và không gian thư giãn.
|
Từ 800 CNY/đêm
|
|
The Jade Emu International Hostel
Địa chỉ: Area 10, West Gate Village
|
Hostel quốc tế với không gian trẻ trung, năng động và nhiều hoạt động giao lưu văn hóa.
|
Giá: từ 70 CNY/đêm/giường dorm
|
Lưu ý:
- Giá cả có thể thay đổi tùy theo mùa và thời điểm đặt phòng.
- Nên đặt phòng trước, đặc biệt là vào mùa cao điểm du lịch.
- Kiểm tra kỹ các đánh giá và hình ảnh của khách sạn trước khi đặt phòng.
- Nếu bạn đi theo nhóm đông hoặc gia đình, có thể cân nhắc thuê căn hộ hoặc biệt thự để tiết kiệm chi phí và có không gian riêng tư.
Ăn uống khi du lịch Vân Nam tự túc
Sau khi đã chọn được điểm lưu trú phù hợp với ví tiền của mình, bạn có thể tham khảo loạt đặc sản, địa điểm ăn uống khi du lịch Vân Nam để làm phong phú thêm chuyến đi của mình. Dưới đây là một số gợi ý đến từ Vietnam Tickets dành cho bạn:
|
Món đặc sản
|
|
Bún qua cầu
|
Món ăn biểu tượng của Vân Nam, nổi tiếng với nước dùng đậm đà, sợi bún dai và các loại topping phong phú như thịt, trứng, rau, nấm...
|
20-30 CNY/tô
|
|
Gà hấp hoa hồng
|
Món ăn tinh tế với hương thơm của hoa hồng và vị ngọt của thịt gà, thường được phục vụ trong các nhà hàng sang trọng.
|
80-120 CNY/món
|
|
Nấm thông
|
Loại nấm quý hiếm chỉ có ở Vân Nam, có hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Thường được chế biến thành các món xào, nướng hoặc lẩu
|
Tùy loại và mùa vụ, thường từ 100-300 CNY/kg
|
|
Phô mai nướng sữa yak
|
Món ăn đường phố phổ biến ở Đại Lý, với phô mai nướng thơm lừng, béo ngậy, ăn kèm với mứt hoa hồng.
|
10-15 CNY/miếng
|
|
Lẩu sườn heo kiểu Vân Nam
|
Lẩu đậm đà với sườn heo hầm mềm, rau củ tươi ngon và nước dùng cay nồng đặc trưng.
|
100-150 CNY/nồi
|
|
Nhà hàng
|
|
Côn Minh
|
Lệ Giang
|
Đại Lý
|
|
Sihai Roasted Duck Cheng
Địa chỉ: W4XW+225, CN 云南省 昆明市 宜良县 老三二四国道, 入城段, Yiliang County
|
V.sherry Restaurant
Địa chỉ: No.95 Xingwen Alley, Qiyi Street, Gucheng District
|
MeiZi Jing Restaurant
Địa chỉ: GuCheng RenMin Road 130
|
|
Longhulou Garden Restaurant
Địa chỉ: 内 Guandu District, CN 云南省 昆明市 Baohai Park 邮政编码
|
Dian Xiang Guan Chinese Restaurant
Địa chỉ: No. 8 Xiangjiang Road, Gucheng District
|
YiRan Tang Vegetarian Restaurant
Địa chỉ: GuCheng Hong LongJing HongLong Alley
|
|
Yun Tianshui Xianghuayuan Restaurant
Địa chỉ: 22 Guanxing Road, Guandu District
|
Mingyuexin
Địa chỉ: Gucheng District, 玉泉路 邮政编码
|
The Market Neighbourhood cafe
Địa chỉ: No.15 Binhai Avenue Hotel Indigo Dali Erhai
|
Ngoài ra, bạn còn có thể ghé qua các khu chợ đêm, phố đi bộ nhộn nhịp ở Vân Nam như:
- Côn Minh: Chợ đêm Nam Bình Giai (南屏街夜市): Khu chợ đêm sôi động với hàng trăm quầy hàng bán đồ ăn vặt, hải sản nướng, đồ nướng BBQ,... (Địa chỉ: Nanping Jie, Kunming; Giá: ~30-50 CNY/món)
- Lệ Giang: Chợ đêm Tứ Phương Nhai (四方街夜市): Khu chợ đêm nhộn nhịp với nhiều món ăn đường phố hấp dẫn, đồ lưu niệm và các sản phẩm thủ công địa phương. (Địa chỉ: Sifang Jie, Lijiang; Giá: ~20-40 CNY/món)
- Đại Lý: Chợ đêm Nhân Dân Lộ (人民路夜市): Khu chợ đêm đông đúc với nhiều món ăn vặt, đồ nướng, hải sản tươi sống,... (Địa chỉ: Renmin Lu, Dali; Giá: ~20-40 CNY/món)
Lưu ý: Giá cả chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi tùy theo thời điểm và lựa chọn món ăn.
Ngoài những địa điểm trên, bạn có thể khám phá thêm nhiều quán ăn ngon, nhà hàng địa phương và khu chợ ẩm thực khác tại Vân Nam. Đừng quên thử các món ăn đường phố và đặc sản địa phương để có trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn.
Mua sắm gì khi du lịch Vân Nam
Ngoài ăn uống, bạn cũng có thể tìm mua một số quà lưu niệm, đặc sản địa phương khi du lịch Vân Nam. Dưới đây là một số gợi ý về những món đồ nên mua trong chuyến đi:
|
Trà Phổ Nhĩ
|
Loại trà nổi tiếng của Vân Nam với hương vị đặc trưng và nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bạn có thể tìm mua trà Phổ Nhĩ ở các cửa hàng chuyên trà hoặc chợ địa phương.
|
|
Nấm Vân Nam
|
Vân Nam nổi tiếng với các loại nấm hoang dã như nấm thông, nấm bụng dê, nấm mối,... Bạn có thể mua nấm tươi hoặc nấm khô để làm quà hoặc chế biến món ăn.
|
|
Thảo dược
|
Vân Nam có nhiều loại thảo dược quý hiếm, được sử dụng trong y học cổ truyền. Bạn có thể mua các loại thảo dược này ở các cửa hàng thuốc Đông y hoặc chợ địa phương.
|
|
Vải nhuộm Vân Nam
|
Loại vải truyền thống với hoa văn và màu sắc độc đáo, được làm thủ công bởi các dân tộc thiểu số. Bạn có thể mua vải để may quần áo, khăn trải bàn hoặc làm quà lưu niệm.
|
|
Đồ bạc dân tộc Miêu
|
Các sản phẩm bạc thủ công tinh xảo như vòng cổ, vòng tay, hoa tai,... là món quà độc đáo và giá trị.
|
|
Đồ thêu dân tộc Bạch
|
Các sản phẩm thêu tay tinh tế như khăn, túi xách, tranh thêu,... mang đậm nét văn hóa của người Bạch.
|
Đừng quên tham khảo giá ở nhiều cửa hàng khác nhau và đừng ngại mặc cả để mua được quà lưu niệm với giá tốt nhất.
Bên cạnh đó, bạn nên kiểm tra kỹ chất lượng sản phẩm trước khi mua, đặc biệt là các sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Ngoài ra, khi du lịch Vân Nam, bạn nên tôn trọng văn hóa địa phương và hỏi ý kiến trước khi chụp ảnh các sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Những lưu ý quan trọng khi du lịch Vân Nam
Để có một chuyến đi suôn sẻ và trọn vẹn, dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà bạn cần biết khi du lịch Vân Nam:
- Giao dịch mua sắm: Thẻ tín dụng quốc tế không được chấp nhận rộng rãi ở Trung Quốc, tốt nhất bạn nên mang theo đủ tiền mặt (đổi Nhân dân tệ) hoặc sử dụng các ứng dụng thanh toán di động của đất nước này như WeChat Pay hoặc Alipay.
- Giao tiếp: Tiếng Anh không phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt là vùng nông thôn ở Vân Nam. Hãy chuẩn bị các ứng dụng dịch thuật hoặc học một số câu giao tiếp cơ bản tiếng Trung. Cài đặt các ứng dụng dịch thuật như Google Translate hoặc các ứng dụng từ điển Trung - Việt để hỗ trợ giao tiếp.
- Sức khỏe và an toàn: Mua bảo hiểm du lịch để đảm bảo an toàn và được hỗ trợ trong trường hợp xảy ra sự cố. Ngoài ra, đừng quên mang theo các loại thuốc thông dụng như thuốc cảm, thuốc đau bụng, thuốc dị ứng,...
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và lưu ý những điều trên, bạn sẽ có một chuyến du lịch Vân Nam an toàn, thú vị và đáng nhớ!
Các địa điểm du lịch ở Vân Nam nên ghé thăm
Nếu bạn đã chuẩn bị tất tần tật cho chuyến du lịch Vân Nam hoàn hảo, đừng quên thêm những địa danh dưới đây để làm phong phú lịch trình khám phá của mình:
Côn Minh: Thủ phủ của Vân Nam, điểm đến không thể bỏ qua
Côn Minh, thủ phủ của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, là một điểm đến du lịch không thể bỏ qua cho những ai yêu thích khám phá và trải nghiệm văn hóa độc đáo.
Được mệnh danh là “Thành phố Mùa Xuân” của Vân Nam, Côn Minh được biết đến với khí hậu ôn hòa quanh năm. Thời tiết dễ chịu và phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp khiến nơi đây trở thành một điểm đến lý tưởng cho du khách khi muốn du lịch Vân Nam.
|
Điểm đến khi du lịch Côn Minh
|
|
Công viên Đá - Thạch Lâm
|
Hồ Điền Trì
|
Công viên Điểu Ngư
|
|
Đại Quan Lầu
|
Phố cổ Côn Minh
|
Chùa Hoa Đình
|
Lệ Giang: Thành cổ tuyệt đẹp, Di sản Văn hóa Thế giới
Lệ Giang - một thành phố cổ nằm ở phía tây bắc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, là một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn với nhiều di sản văn hóa thế giới.
Du khách đến đây có thể tham gia vào các lễ hội truyền thống, thưởng thức những màn biểu diễn nghệ thuật dân gian, và tìm hiểu về các phong tục, tập quán đặc sắc của người dân địa phương.
|
Điểm đến khi du lịch Lệ Giang
|
|
Phố cổ Lệ Giang
|
Núi tuyết Ngọc Long
|
Làng Bạch Sa
|
|
Công viên Hắc Long Đàm
|
Lam Nguyệt Đàm
|
Đại Nghiên cổ trấn
|
Đại Lý: Phong cảnh hữu tình, quê hương của người Bạch
Đại Lý nổi tiếng với phong cảnh hữu tình và văn hóa đặc sắc của người Bạch - dân tộc thiểu số sinh sống ở đây từ hàng ngàn năm trước. Khi đến đây, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu về phong tục tập quán và thưởng thức những món ăn địa phương độc đáo.
|
Điểm đến khi du lịch Đại Lý
|
|
Thành cổ Đại Lý
|
Tam Tháp Đại Lý
|
Hồ Erha
|
|
Núi Thương Sơn
|
Làng Xizhou
|
Cánh đồng hoa cải Lô Bình
|
Shangri-La: Vùng đất huyền thoại, thiên đường trần gian.
Shangri-La, vùng đất huyền bí ẩn mình giữa núi non hùng vĩ, là một điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Vân Nam. Hãy cùng khám phá những địa danh tuyệt đẹp và trải nghiệm văn hóa độc đáo tại Shangri-La.
|
Điểm đến khi du lịch Shangri-La
|
|
Tu viện Songzanlin
|
Phố cổ Dukezong
|
Công viên Pudacuo
|
|
Núi tuyết Meili
|
Hẻm núi Hổ Nhảy
|
Bạch Thủy Đài
|
Săn vé máy bay đi Vân Nam giá rẻ cùng Vietnam Tickets
Nếu bạn đang có kế hoạch cho một chuyến du lịch Vân Nam trong thời gian tới, Vietnam Tickets sẽ là người bạn đồng hành tin cậy, giúp bạn săn tìm những tấm vé máy bay giá rẻ, mở ra cánh cửa đến với thiên đường du lịch này.
Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực cung cấp vé máy bay đi Trung Quốc, Vietnam Tickets tự hào là địa chỉ uy tín, mang đến cho khách hàng những dịch vụ chất lượng và giá cả cạnh tranh. Đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiệt tình luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ bạn tìm kiếm những chuyến bay phù hợp nhất với nhu cầu và ngân sách của mình.
>>> XEM THÊM BÀI VIẾT
-
Thành phố Bắc Kinh: Điểm đến lý tưởng khi du lịch Trung Quốc
-
Các thành phố ở Trung Quốc: Hành trình khám phá đa sắc màu
-
Mãn nhãn với những lễ hội Trung Quốc độc đáo và ấn tượng
-
TOP địa điểm du lịch Trung Quốc xứng đáng ghé thăm nhất
-
Mỹ vị ẩm thực Trung Hoa | Món ăn Trung Quốc nổi tiếng có thể bạn chưa biết